Η ηλεκτροκίνηση είναι εδώ. Δηλώνει παρούσα στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου, στην οποία κερδίζει δειλά δειλά έδαφος, ενώ παράλληλα συνοδεύεται από επενδύσεις σε επίπεδο δικτύου φόρτισης και παρεχόμενων υπηρεσιών. Στην ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, έχουν αναμφίβολα παίξει ρόλο οι δύο κύκλοι του κρατικού προγράμματος επιδότησης “Κινούμαι Ηλεκτρικά”. Εντούτοις, τα αποτελέσματα δεν είναι τα αναμενόμενα.
Ας σταθούμε στον Β’ κύκλο του “Κινούμαι Ηλεκτρικά” που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2022 με διάρκεια έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και προϋπολογισμό 50 εκατομμύρια ευρώ. Μέχρι το τέλος του 2023 ωστόσο, σύμφωνα με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, είχαν πληρωθεί 5.823 αιτήσεις που αφορούν 6.021 οχήματα, με τη συνολική δαπάνη να ανέρχεται σε μόλις 13.934.853,61 ευρώ. Από τα 50 εκατομμύρια ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί δηλαδή, έχουν δοθεί περίπου τα 14, που αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 30%!
Ήδη πριν το περασμένο καλοκαίρι φάνηκαν τα πρώτα προβλήματα στις εγκρίσεις των αιτήσεων, με τα αίτια να αποδίδονται επίσημα στη μετάβαση του προγράμματος επιδότησης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, μετά τις εκλογές του Ιουνίου.
Ύστερα, ειπώθηκε πως ο κύκλος ολοκληρώθηκε και η πλατφόρμα έκλεισε (προσωρινά) καθώς οι αιτήσεις που περίμεναν επεξεργασία και έγκριση είχαν καλύψει το ποσό του προϋπολογισμού. Εκκρεμούσαν δηλαδή, σύμφωνα με το συγκεκριμένο σκεπτικό, αιτήσεις για συνολικό ποσό επιδότησης 36 εκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη κι αν αυτό ισχύει, δείχνει την τεράστια καθυστέρηση στη διαδικασία επεξεργασίας και έγκρισης των αιτήσεων. Ακόμη και τώρα, που θεωρητικά έχει δοθεί παράταση στο πρόγραμμα μέχρι και τον Απρίλιο, πολλοί ενδιαφερόμενοι για επιδότηση παραπονούνται πως η πλατφόρμα του “Κινούμαι Ηλεκτρικά 2” είναι κλειστή και δεν δέχεται την αίτησή τους.
Αλλά και από πλευράς ταξινομήσεων να το δούμε, τα νούμερα είναι μεν ενθαρρυντικά αλλά σε καμία περίπτωση δεν προκαλούν ενθουσιασμό. Βλέποντας το ποτήρι μισογεμάτο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων, σχεδόν ένα στα 10 νέα μοντέλα που πωλήθηκαν στην Ελλάδα το 2023, μπαίνει στην πρίζα. Το ποσοστό αυτό αφορά ωστόσο τόσο τα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα (BEV) όσο και τα επαναφορτιζόμενα υβριδικά (Plug-in Hybrid ή PHEV). Παρότι η επιδότηση του “Κινούμαι Ηλεκτρικά 2” αφορά αποκλειστικά BEV, το μεγαλύτερο μέρος των επαναφορτιζόμενων νέων αυτοκινήτων που κυκλοφόρησαν αφορά μοντέλα PHEV.
Η αλήθεια είναι – για να πούμε και τα θετικά – πως από τον Νοέμβριο του ’23, με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να αποδεικνύεται σαφώς πιο δραστήριο, το πρόγραμμα πάτησε γκάζι. Είναι αξιοσημείωτο πως από τα σχεδόν 14 εκατομμύρια ευρώ που έχουν δοθεί σε επιδοτήσεις, τα 8.561.230,43 € – δηλαδή παραπάνω από τα μισά – δόθηκαν το τελευταίο τρίμηνο του έτους! Μόνο τον μήνα Δεκέμβριο, το ποσό των πληρωμών ανήλθε σε 5.478.816,17 ευρώ.
Παράλληλα, εκτός από την παράταση του προγράμματος έως και 30 Απριλίου 2024, έγιναν οι παρακάτω τροποποιήσεις έτσι ώστε να επιταχυνθεί ο ρυθμός απορρόφησης των κονδυλίων και η διαδικασία καταβολής των επιδοτήσεων:
- Αυξήθηκε ο προϋπολογισμός της δράσης στα 65 εκατ. ευρώ.
- Δόθηκε η δυνατότητα μεταφοράς αδιάθετων πόρων από μία κατηγορία οχημάτων σε άλλη, για την οποία οι πόροι έχουν εξαντληθεί.
- Ορίστηκε προθεσμία 45 ημερών για την υποβολή δελτίου παραγγελίας οχήματος από τον δικαιούχο, με καταβολή προκαταβολής ή συμφωνητικού χρονομίσθωσης με προκαταβολή. Η ρύθμιση αφορά αιτήσεις που έχουν ήδη εγκριθεί και συμπεριληφθεί ή θα συμπεριληφθούν σε απόφαση υπαγωγής. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση μη υποβολής των ανωτέρω, η αίτηση θα απορρίπτεται και το ποσό της επιδότησης θα αποδεσμεύεται.
- Περιορίστηκε το χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση της αγοράς του ηλεκτρικού οχήματος από 12 σε 8 μήνες, από την ημερομηνία υπαγωγής στο πρόγραμμα.
Ας ελπίσουμε πως οι αλλαγές αυτές θα συνοδευτούν από αμεσότερα ανακλαστικά και ταχύτερες διαδικασίες από τις αρμόδιες υπηρεσίες, έτσι ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του “Κινούμαι Ηλεκτρικά” και να συμβάλλει ακόμη περισσότερο στην ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας.