Σε ισχύ έχει τεθεί το νομικό πλαίσιο για τη χρήση των ηλεκτρικών πατινιών και άλλων ελαφρών προσωπικών οχημάτων, τα λεγόμενο Ε.Π.Η.Ο. (Ελαφρύ Προσωπικό Ηλεκτρικό Όχημα).
Ο νόμος που ψηφίστηκε περιλαμβάνει διατάξεις για τις κατηγορίες στις οποίες χωρίζονται, πού μπορούν να κυκλοφορούν και να σταθμεύουν, την ανώτατη επιτρεπόμενη ταχύτητα, αλλά και κανόνες όπως η χρήση κράνους ή κινητού τηλεφώνου.
Κατηγορίες
Στα οχήµατα αυτά υπάγονται τα κινούµενα µε ηλεκτροκινητήρα:
α) πατίνια (e-scooters),
β) τροχοπέδιλα (rollers) και τροχοσανίδες (skateboards),
γ) αυτοεξισορροπούµενα προσωπικά οχήµατα δηλαδή µηχανοκίνητα µονόκυκλα οχήµατα ή µηχανοκίνητα δίκυκλα οχήµατα διπλής τροχιάς, που βασίζονται σε εγγενή ασταθή ισορροπία και χρειάζονται βοηθητικό σύστηµα ελέγχου για να διατηρούν την ισορροπία τους,
δ) Ε.Π.Η.Ο. που δεν υπάγονται σε κάποια κατηγορία εκ των ανωτέρω, στα οποία συµπεριλαµβάνονται ηλεκτροκίνητα αµαξίδια ατόµων µε αναπηρία, ενισχυµένα και απλά, scooters και handbikes ατόµων µε αναπηρία.
Τα Ε.Π.Η.Ο. διακρίνονται ανάλογα µε την ταχύτητά τους σε:
αα) οχήµατα των οποίων η µέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα δεν υπερβαίνει τα 6 χλµ/ώρα. Αυτά τα οχήµατα θεωρούνται και κυκλοφορούν ως πεζοί,
αβ) οχήµατα των οποίων η µέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα υπερβαίνει τα 6 χλµ/ώρα, αλλά δεν υπερβαίνει τα 25 χλµ/ώρα. Θεωρούνται και κυκλοφορούν ως ποδήλατα, τηρουµένων των κανόνων σήµανσης και σηµατοδότησης και των απαιτήσεων των ποδηλάτων, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στα επιµέρους άρθρα.
Όρια ταχύτητας
Για τα Ε.Π.Η.Ο. το ανώτατο επιτρεπόµενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε 25 χλµ/ώρα. Τα Ε.Π.Η.Ο. απαγορεύεται να κυκλοφορούν σε οδούς όπου το ανώτατο επιτρεπόµενο όριο ταχύτητας των αυτοκίνητων οχηµάτων υπερβαίνει τα 50 χλµ/ώρα (εκτός δηλαδή κατοικημένων περιοχών)
Όποιος οδηγεί Ε.Π.Η.Ο. σε ταχύτητα άνω των 25 χλμ/ώρα και όποιος το θέτει σε κυκλοφορία, τιμωρούνται με πρόστιμο 40 και 100 ευρώ, αντίστοιχα.
Όποιος οδηγεί Ε.Π.Η.Ο. και υπερβαίνει τα 35 χλµ/ώρα και όποιος το θέτει σε κυκλοφορία, τιµωρούνται µε πρόστιµο 100 και 200 ευρώ, αντίστοιχα.
Όποιος οδηγεί Ε.Π.Η.Ο. σε δρόμους όπου το ανώτατο όριο υπερβαίνει τα 50 χλμ/ώρα, τιµωρείται µε πρόστιµο 80 ευρώ.
Σημεία στάθμευσης
Τα δίτροχα ποδήλατα, µοτοποδήλατα και µοτοσικλέτες χωρίς καλάθι, καθώς και τα Ε.Π.Η.Ο. µπορούν να σταθµεύουν το ένα παράπλευρα µε το άλλο σε διπλή σειρά.
Ειδικά η στάση και η στάθµευση των Ε.Π.Η.Ο. που κινούνται εντός κατοικηµένων περιοχών, λιµένων και χερσαίων ζωνών λιµένων απαγορεύονται:
α) επάνω σε διαβάσεις πεζών ή ποδηλατιστών και σε απόσταση µικρότερη από πέντε (5) µέτρα από αυτές,
β) σε απόσταση µικρότερη από δώδεκα (12) µέτρα από στάσεις αστικών, υπεραστικών, ηλεκτροκίνητων λεωφορείων και τροχιοδροµικών οχηµάτων,
γ) σε εισόδους και εξόδους κόµβων και σε απόσταση µικρότερη από δέκα (10) µέτρα από τη νοητή προέκταση της πλησιέστερης οριογραµµής του κάθετου οδοστρώµατος,
δ) σε σιδηροδροµικές ή τροχιοδροµικές γραµµές ή πολύ πλησίον αυτών, ώστε να παρεµποδίζεται η κίνηση των σιδηροδροµικών ή τροχιοδροµικών οχηµάτων,
ε) πάνω και κάτω από τις γέφυρες, εκτός αν υπάρχουν χώροι για στάθµευση ειδικά προορισµένοι,
στ) πάνω στις νησίδες ασφαλείας ως και στις διαχωριστικές νησίδες,
ζ) στους αυτοκινητοδρόµους και τις οδούς ταχείας κυκλοφορίας, εκτός των χώρων στάθµευσης που καθορίζονται µε σήµανση,
η) σε λωρίδες επιτάχυνσης και επιβράδυνσης,
θ) σε σήραγγες που υποδεικνύονται από ειδικές πινακίδες, εκτός από τους χώρους που υποδεικνύονται ειδικά για αυτόν τον σκοπό,
ι) σε θέση όπου βρίσκεται κεκλιµένο επίπεδο (ράµπα) διάβασης ατόµων µε αναπηρία ή οδηγός τυφλών και σε απόσταση µικρότερη από 0,50µ. εκατέρωθεν αυτών,
ια) σε ειδικούς χώρους στάθµευσης οχηµάτων ατόµων µε αναπηρία,
ιβ) σε χώρους στάθµευσης αποκλειστικά για συγκεκριµένο όχηµα ατόµων µε αναπηρία,
ιγ) σε απόσταση µικρότερη από επτά (7) µέτρα πριν και µετά τις ισόπεδες σιδηροδροµικές διαβάσεις,
ιδ) σε θέση από την οποία παρεµποδίζεται όχηµα που σταθµεύει κανονικά να εξέλθει από τον χώρο όπου έχει σταθµεύσει,
ιε) αν το ελεύθερο µέρος της οδού που αποµένει είναι ανεπαρκές για την κυκλοφορία των οχηµάτων,
ιστ) προ της εισόδου και εξόδου που προορίζεται για τη διακίνηση ασθενών προς και από νοσοκοµεία, κλινικές και σταθµούς πρώτων βοηθειών γενικά,
ιζ) αν εµποδίζει τη χρήση χώρων στάθµευσης που σηµαίνονται κατάλληλα,
ιη) σε ειδικούς χώρους στάθµευσης επιβατηγών αυτοκινήτων δηµόσιας χρήσης (TAXI),
ιθ) στις εισόδους και εξόδους των πεζόδροµων,
κ) σε ειδικούς χώρους στάθµευσης και αφετηρίες υπεραστικών λεωφορείων, τουριστικών λεωφορείων και τουριστικών λεωφορείων ανοιχτού τύπου,
κα) σε χώρους λιµένων και χερσαίας ζώνης λιµένων που χρησιµοποιούνται για την επιβίβαση/αποβίβαση ατόµων και τη φορτοεκφόρτωση σε πλοία και σκάφη.
Για τα Ε.Π.Η.Ο. ως παραβάτης των διατάξεων που ρυθµίζουν τη στάθµευση θεωρείται µόνο ο οδηγός του οχήµατος που καταλαµβάνεται επ’ αυτοφώρω και όχι ο ιδιοκτήτης του ή αυτός που το μισθώνει.
Σε χώρους µαζικής απόθεσης Ε.Π.Η.Ο. που παραχωρούνται προς χρήση ή ενοικίαση από εταιρείες ενοικίασης ή παραχώρησης προς χρήση, αυτοί καθορίζονται σύµφωνα µε το άρθρο 34 και στις εταιρείες – παραβάτες επιβάλλεται διοικητικό πρόστιµο τριακοσίων 300) ευρώ. Αν η χρήση του χώρου συνεχίζεται και πέραν των 5 ωρών από τη βεβαίωση της παράβασης, βεβαιώνεται νέα παράβαση 300 ευρώ από το ίδιο ή άλλο όργανο και µετά την πάροδο του δεύτερου πενταώρου γίνεται µεταφορά των οχηµάτων κατά τα οριζόµενα στην παρ. 8, εκτός αν παρεµποδίζεται η κυκλοφορία, οπότε η µεταφορά γίνεται αµέσως.
Κίνηση με ποδήλατο ή ηλεκτρικό πατίνι
- Οι οδηγοί ποδηλάτων, µοτοποδηλάτων, µοτοσικλετών, τρίτροχων οχηµάτων και Ε.Π.Η.Ο. απαγορεύεται να:
α) ρυµουλκούνται από άλλο όχηµα,
β) ρυµουλκούν ή ωθούν διάφορα αντικείµενα. Εξαιρούνται της απαγόρευσης οι οδηγοί ποδηλάτων,
γ) µεταφέρουν αντικείµενα, τα οποία εµποδίζουν την οδήγηση του οχήµατός τους ή εκθέτουν σε κίνδυνο τους λοιπούς χρήστες της οδού,
δ) κινούνται ανά δύο ή και πλείονες παράλληλα,
ε) σύρουν µαζί τους ζώα δεµένα µε λουρί,
στ) χρησιµοποιούν εν κινήσει ακουστικά που έχουν συνδεθεί µε φορητά ραδιόφωνα, µαγνητόφωνα και άλλες παρεµφερείς ηχητικές συσκευές.
Από τη διάταξη αυτή εξαιρούνται ακουστικά και κεφαλόφωνα ανοικτής ακρόασης φορητών συσκευών ραδιοεπικοινωνίας, που χρησιµοποιούνται για την επικοινωνία σε µικρή απόσταση µεταξύ των οδηγών ποδηλάτων, µοτοποδηλάτων, µοτοσικλετών και Ε.Π.Η.Ο. ή µεταξύ των οδηγών των οχηµάτων αυτών και σταθµών βάσης ή άλλων κινητών σταθµών ραδιοδικτύων, καθώς επίσης και µεταξύ των οδηγών εκπαιδευτικών µοτοποδηλάτων και µοτοσικλετών και των εκπαιδευτικών αυτοκινήτων κατά τις φάσεις της εκπαίδευσης ή της εξέτασης των υποψηφίων οδηγών,
ζ) Να χρησιµοποιούν εν κινήσει κινητό τηλέφωνο, το οποίο δεν είναι τοποθετηµένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση.
- Οι οδηγοί ποδηλάτων, µοτοποδηλάτων, µοτοσικλετών, τρίτροχων οχηµάτων και Ε.Π.Η.Ο. υποχρεούνται, όταν οδηγούν, να κρατούν το τιµόνι (εφόσον υπάρχει) και µε τα δύο τους χέρια, εκτός αν δίνουν σήµα σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κώδικα.
- Οι οδηγοί ποδηλάτων και Ε.Π.Η.Ο. υποχρεούνται να κατεβαίνουν από αυτά και να τα οδηγούν βαδίζοντας, όταν δηµιουργείται εµπόδιο ή κίνδυνος για την κυκλοφορία των πεζών.
- Οι οδηγοί ποδηλάτων και Ε.Π.Η.Ο. απαγορεύεται να µεταφέρουν επιβάτες στα οχήµατά τους. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται στους οδηγούς ποδηλάτων η µεταφορά ενός µόνο επιβάτη σε ποδήλατο που έχει δύο ζεύγη ποδοστροφάλων και διαθέτει, από κατασκευή, µόνιµο πρόσθετο κάθισµα, καθώς και η µεταφορά παιδιού η βρέφους µε µη µόνιµο κάθισµα ειδικής προδιαγραφής. Οι οδηγοί µοτοποδηλάτων, µοτοσυκλετών και τρίτροχων οχηµάτων επιτρέπεται να µεταφέρουν επιβάτη σε πρόσθετο κάθισµα το οποίο είναι σταθερά προσαρµοσµένο από κατασκευή, πίσω ή δίπλα από τη θέση του οδηγού. Ειδικότερα οι οδηγοί µοτοσυκλετών επιτρέπεται να µεταφέρουν επιβάτη και µέσα στο ειδικό καλάθι, αν υπάρχει για τον σκοπό αυτόν.
- Σε οδούς, οι οποίες έχουν λωρίδα κυκλοφορίας για την κίνηση ποδηλάτων ή µοτοποδηλάτων, απαγορεύεται στους οδηγούς αυτών και των Ε.Π.Η.Ο. της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 2, να χρησιµοποιούν το υπόλοιπο του οδοστρώµατος.
- Οι οδηγοί που για την εκτέλεση της εργασίας τους οδηγούν ποδήλατο, µοτοποδήλατο, µοτοσικλέτα, τρίτροχο όχηµα ή Ε.Π.Η.Ο. για τη µεταφορά ή διανοµή προϊόντων και αντικειµένων, υποχρεούνται κατά την εκτέλεση της εργασίας τους κατά τη νύκτα να φορούν ανακλαστικό ρουχισµό, όπως γιλέκο ή πανωφόρι, που τους καθιστά ορατούς από όλες τις κατευθύνσεις. Επίσης, οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. κατά τη νύκτα υποχρεούνται να φορούν ανακλαστικό ρουχισµό ή άλλο ανακλαστικό εξοπλισµό που τους καθιστά ορατούς από όλες τις κατευθύνσεις.
Όρια ηλικίας για τη χρήση Ε.Π.Η.Ο.
- Οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. για τα οχήµατα της περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 2, (ηλεκτρικά πατίνια( πρέπει να έχουν συµπληρώσει την ηλικία των δώδεκα (12) ετών και για τα οχήµατα της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 (τροχοπέδιλα και τροχοσανίδες), την ηλικία των δεκαπέντε (15) ετών.
- Οι οδηγοί των ποδηλάτων που δεν έχουν συµπληρώσει την ηλικία των δώδεκα (12) ετών και κινούνται σε οδικό δίκτυο που προορίζεται για την κυκλοφορία µηχανοκίνητων οχηµάτων, πρέπει να συνοδεύονται από άτοµα που έχουν συµπληρώσει την ηλικία των δεκαέξι (16) ετών.
Χρήση κράνους
- Οι οδηγοί των ποδηλάτων συστήνεται να φορούν εγκεκριµένου τύπου προστατευτικό κράνος, κανονικά δεµένο. Οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. των περ. α΄ έως δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 2, υποχρεούνται να φορούν εγκεκριµένου τύπου προστατευτικό κράνος, κανονικά δεµένο, εξαιρουµένων των οδηγών ηλεκτροκίνητων αµαξιδίων ατόµων µε αναπηρία, ενισχυµένων και απλών, scooters και handbikes ατόµων µε αναπηρία.
- Οι οδηγοί των Ε.Π.Η.Ο. και των ποδηλάτων, εφόσον το όχηµά τους δεν διαθέτει δείκτες κατεύθυνσης, πριν την αλλαγή κατεύθυνσης, δίνουν µε το χέρι τους την κατάλληλη προειδοποίηση σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 21.
- Σε όσες περιπτώσεις σύµφωνα µε το παρόν επιτρέπεται η κυκλοφορία σε χώρους που κυκλοφορούν πεζοί, οι οδηγοί Ε.Π.Η.Ο. κινούνται µε ταχύτητα ανάλογη µε τους πεζούς, χωρίς να τους παρενοχλούν και τους παραχωρούν προτεραιότητα.
- Όποιος παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου αυτού τιµωρείται µε διοικητικό πρόστιµο ογδόντα (80) ευρώ, πλην των περ. στ΄ και ζ΄ της παρ. 1, στις οποίες ο παραβάτης τιµωρείται µε διοικητικό πρόστιµο εκατόν πενήντα (150) ευρώ και αφαίρεση επιτόπου της άδειας ικανότητας οδηγού για τριάντα (30) ηµέρες, σύµφωνα µε τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία του άρθρου 103.»
Τροχοπέδηση ποδηλάτων και Ε.Π.Η.Ο.
- Τα ποδήλατα επιβάλλεται να είναι εφοδιασµένα µε δύο συστήµατα τροχοπέδησης, ανεξάρτητα µεταξύ τους, άµεσης και αποτελεσµατικής επενέργειας, εκ των οποίων το ένα επενεργεί στον µπροστινό και το άλλο στον πίσω τροχό.
- Τα οχήµατα Ε.Π.Η.Ο. επιβάλλεται να είναι εφοδιασµένα µε σύστηµα τροχοπέδησης, εύχρηστο, άµεσης και αποτελεσµατικής επενέργειας.
- Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, καθώς και αυτός που οδηγεί ποδήλατο ή Ε.Π.Η.Ο., που δεν είναι εφοδιασµένο µε σύστηµα τροχοπέδησης, το οποίο να λειτουργεί σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο αυτό, τιµωρείται µε διοικητικό πρόστιµο σαράντα (40) ευρώ.»
Φώτα ποδηλάτων και Ε.Π.Η.Ο.
- Τα ποδήλατα επιβάλλεται να είναι εφοδιασµένα µε ένα (1) λευκό ή κίτρινο φως µπροστά και ένα (1) ερυθρό φως αντανακλαστικό στοιχείο πίσω, ως και µε έναν (1) τουλάχιστον αντανακλαστήρα σε κάθε πλευρά. Οµοίως αντανακλαστικό στοιχείο κίτρινου χρώµατος επιβάλλεται να τοποθετείται σε κάθε ποδοµοχλό. Εξαιρούνται της υποχρέωσης να φέρουν τα ως άνω φώτα, εφόσον δεν κυκλοφορούν τη νύκτα, τα ποδήλατα των οποίων η διάµετρος τροχού δεν υπερβαίνει τα 500 χιλιοστά, τα αγωνιστικά και τα ορειβατικά ποδήλατα.
2.Τα Ε.Π.Η.Ο. επιβάλλεται να είναι εφοδιασµένα µε ένα (1) λευκό ή κίτρινο φως µπροστά και ένα (1) ερυθρό φως και αντανακλαστικό στοιχείο πίσω, ως και µε έναν (1) τουλάχιστον αντανακλαστήρα σε κάθε πλευρά. Εξαιρούνται της υποχρέωσης να φέρουν τα ως άνω φώτα, εφόσον δεν κυκλοφορούν τη νύκτα, ηλεκτροκίνητα αµαξίδια, scooters και handbikes ατόµων µε αναπηρία.
- Αυτός που θέτει σε κυκλοφορία, καθώς και αυτός που οδηγεί ποδήλατο ή Ε.Π.Η.Ο., το οποίο δεν είναι εφοδιασµένο µε τα πιο πάνω προβλεπόµενα φώτα και αντανακλαστικά στοιχεία, που λειτουργούν σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου αυτού τιµωρείται µε διοικητικό πρόστιµο σαράντα (40) ευρώ.»
Εξοπλισμός
Τα Ε.Π.Η.Ο. επιβάλλεται να είναι εφοδιασµένα µε:
α) συσκευή ηχητικής προειδοποίησης,
β) σύστηµα πρόωσης που εφαρµόζεται στον εµπρόσθιο ή στους εµπρόσθιους και στον οπίσθιο ή στους οπίσθιους τροχούς, εφόσον υφίστανται. Σε περίπτωση οποιασδήποτε ηλεκτρικής βλάβης ή βλάβης του συστήµατος πρόωσης, το Ε.Π.Η.Ο. δεν επιταχύνει ή επιβραδύνει απότοµα.»
Προϋποθέσεις κυκλοφορίας των Ε.Π.Η.Ο.
Τα Ε.Π.Η.Ο. που διατέθηκαν στην ελληνική αγορά ή τεκµηριωµένα εισήχθησαν στη Χώρα πριν τη δηµοσίευση του παρόντος, µε µέγιστη σχεδιαστική ταχύτητα άνω των 25 χλµ./ώρα, δύναται να κυκλοφορήσουν σε δηµόσιο οδικό δίκτυο υπό την προϋπόθεση ότι η µέγιστη ταχύτητα κίνησής τους περιορίζεται στα 25 χλµ./ώρα.
