H είδηση-βόμβα της μεταγραφής του Lewis Hamilton στη Ferrari το 2025 πήρε την προσοχή μακριά από το γεγονός ότι η Formula 1 απέρριψε το αίτημα συμμετοχής της Andretti, ένα πολύ δυνατό όνομα στο χώρο του μηχανοκίνητου αθλητισμού, συνώνυμο με τους αγώνες στις ΗΠΑ. Όχι μόνο λόγω του ζωντανού θρύλου -και Πρωταθλητή F1 το 1978- Mario Andretti, αλλά και μέσω της κληρονομιάς που έχει δημιουργήσει ο γιος του, Michael Andretti, επίσης πολύ ικανός οδηγός αγώνων, ο οποίος έχει εδώ και δύο δεκαετίες τη δική του ομάδα.
Ο Michael Andretti έχει καταφέρει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του γίγαντα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας General Motors για τη Formula 1, μέσω της θυγατρικής Cadillac, η οποία ανακοίνωσε ότι στοχεύει να κατασκευάσει μονάδα ισχύος για την Andretti από το 2028. H FIA πραγματοποίησε ενδελεχή έρευνα όσον αφορά τις υποδομές και τους πόρους της αμερικανικής ομάδας και έκρινε ότι είναι επαρκείς.
Κι όμως, όλα αυτά δεν αρκούσαν για να πείσουν τη Liberty Media, κάτοχο των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1, να κάνει αποδεκτή την αίτηση συμμετοχής της Andretti. Γιατί; Από την ανακοίνωση της FOM (Formula One Management), γίνεται σαφές ότι η Liberty Media ενδιαφέρεται μόνο για την GM. H FIA περιορίστηκε σε μία σύντομη ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι θα ξεκινήσει διάλογο για να καθορίσει τα επόμενα βήματά της.
Η FOM υποστηρίζει τα συμφέροντα των υφιστάμενων ομάδων, οι οποίες δε θέλουν να δουν το μερίδιό τους από την «πίτα» των εμπορικών δικαιωμάτων της F1 να μειώνεται. Ωστόσο, υπάρχει τουλάχιστον μία περίπτωση υφιστάμενης ομάδας -η Haas– για την οποία η FOM δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι πληροί τις προϋποθέσεις περισσότερο από ό,τι η Andretti.
Ενώ ο Gene Haas θέλει να βγάλει από τη μύγα… ξύγκι με τις επενδύσεις του, είναι σαφές ότι ο Michael Andretti είναι πρόθυμος να επενδύσει χρήματα στη Formula 1, καθώς είναι διατεθειμένος να καταβάλει το τέλος 200 εκατ. δολαρίων που απαιτείται από κάθε νέα ομάδα του grid, προς αποζημίωση των υφιστάμενων για τη μείωση του μεριδίου τους από τα εμπορικά δικαιώματα.
Η Andretti έχει και την υποστήριξη ενός μεγάλου κατασκευαστή αυτοκινήτων, αλλά η FOM θέλει να καρπωθεί την προσθήκη αξίας που θα έφερνε η εμπλοκή της GM, χωρίς το μεταβατικό στάδιο που προτείνουν οι δύο συνεργαζόμενες αμερικανικές εταιρείες. H FOM υποστηρίζει ότι η Andretti δε θα έφερνε περισσότερη αξία στο Πρωτάθλημα. Μήπως η F1 υπερεκτιμά την αξία της και στερεί από τους οπαδούς της περισσότερο ανταγωνισμό στο βωμό του συμφέροντος;
Η Andretti συμμετέχει σε Πρωταθλήματα όπως το IndyCar, η Formula E, το IMSA (Αμερικανικό Πρωτάθλημα Αντοχής), το Extreme E και τα Supercars της Ωκεανίας. Επίσης, έχει εκφράσει την επιθυμία να φέρει έναν Αμερικανό οδηγό στο grid, κάτι που η F1 χρειάζεται απεγνωσμένα, αν θέλει να προσελκύσει περισσότερο ενδιαφέρον στις ΗΠΑ.
Με λίγα λόγια, η F1 ισχυρίζεται ότι φέρνουν περισσότερη αξία στο άθλημα ομάδες όπως αυτή που έχει πλέον την επίσημη ονομασία Visa Cash App RB (πρώην AlphaTauri) για να προβάλει περισσότερο τους χορηγούς της ή η Haas, που υφίσταται για να διαφημίζει την εταιρεία κατασκευής μηχανημάτων CNC του Αμερικανού επιχειρηματία Gene Haas, και αντιμετωπίζεται αντίστοιχα.
Η Andretti έχει τη δυνατότητα να προσθέσει αξία στο άθλημα, απλά η FOM δεν έχει σκοπό να της το επιτρέψει αυτή τη στιγμή. Η δικαιολογία της FOM ότι η Renault δε θα ήταν πρόθυμη να παραχωρήσει τη μονάδα ισχύος της στην Andretti, γνωρίζοντας ότι το 2028 θα καταφθάσει η Cadillac με δικούς της V6, απλά δεν ισχύει. Η γαλλική εταιρεία είχε αναφέρει ότι είναι πρόθυμη να διαπραγματευτεί μία συμφωνία προμήθειας μονάδων ισχύος εφόσον η Andretti εξασφάλιζε συμφωνία με τη FOM.
Αυτό συμβαίνει διότι η Renault χρειάζεται τα επιπλέον χιλιόμετρα στην πίστα με περισσότερα μονοθέσια, για να εξελίξει καλύτερα τη μονάδα της, που υστερεί σε ιπποδύναμη σε σχέση με αυτές των αντιπάλων της. Η FOM ισχυρίζεται ότι η Andretti θα αμαυρώσει την εικόνα του αθλήματος αν εκμεταλλευτεί την πρόβλεψη στους κανονισμούς που υποχρεώνει τον κατασκευαστή μονάδων ισχύος με λιγότερους πελάτες να προμηθεύσει μία ομάδα που δεν έχει εξασφαλίσει συμφωνία για V6.
Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει και δεν μπορεί να το πάρει κανείς στα σοβαρά. Το ίδιο συμβαίνει και για ισχυρισμούς όπως ότι ορισμένες πίστες δεν έχουν επαρκή χώρο για 11 pits και ότι ο χώρος που θα πιάνει η Andretti στο pit lane θα… επιβαρύνει τις αντίπαλες ομάδες. Η FOM ισχυρίζεται επίσης ότι επειδή η Andretti πιστεύει πως μπορεί να αντιμετωπίσει την πρόκληση δημιουργίας δύο μονοθεσίων για πολύ διαφορετικά σετ τεχνικών κανονισμών, έχει υποτιμήσει τη δυσκολία της πρόκλησης.
Σε αυτό ίσως να μην έχει άδικο. Αλλά αυτό λύνεται με την είσοδο της ομάδας στο grid το 2026 (βέβαια, ίσως μέχρι τότε το τέλος εισόδου νέας ομάδας να έχει τριπλασιαστεί στα 600 εκατ. δολάρια). Σίγουρα η F1 αποτελεί πολύ μεγαλύτερη τεχνική πρόκληση από οποιοδήποτε Πρωτάθλημα έχει συμμετάσχει η Andretti. Όσο και αν έχει υποτιμήσει την πρόκληση όμως, πρόκειται για μία ομάδα ανθρώπων των αγώνων, με μεγαλεπήβολα σχέδια για κατασκευή υπερσύγχρονων υποδομών.
Κανείς δεν περιμένει ότι η Andretti θα πρωταγωνιστήσει στην πρώτη της σεζόν, και σίγουρα θα προκύψουν πολλές δυσάρεστες καταστάσεις οι οποίες δε θα έχουν προβλέψει οι ιθύνοντες της ομάδας. Αλλά υπάρχει η θέληση και -προπάντων τα χρήματα– από ανθρώπους των αγώνων, όχι κάποια εταιρεία που ξεφύτρωσε προχθές και κανείς δε γνωρίζει σε ποιον ανήκει.
Η FIA εξήγησε διεξοδικά τους ελέγχους που πραγματοποίησε για να εγκρίνει την αίτηση συμμετοχής της Andretti, σε ένα διαγωνισμό προς τον οποίο η FOM πρόβαλε αντίσταση ευθύς εξαρχής, καθώς δεν ήθελε επιπλέον ομάδα. Ωστόσο, η αιτιολόγηση απόρριψης της Andretti βασίστηκε σε τόνο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και προσβλητικός για την αμερικανική ομάδα, χωρίς η FOM να παρουσιάσει απτά επιχειρήματα για τους ισχυρισμούς της. Επίσης, είναι αρμόδιος ο κάτοχος των εμπορικών δικαιωμάτων της F1 να κρίνει αν μία ομάδα θα είναι αρκετά ανταγωνιστική;
Με αυτή την κίνηση, η Liberty Media δηλώνει ότι είναι πρόθυμη να κάνει δεκτές μόνο νέες ομάδες που θα φέρουν -άμεσα- και ένα κατασκευαστή μονάδων ισχύος για να εισέλθουν σε αυτό το ερμητικά κλειστό κύκλωμα, το Piranha Club που αποτελείται από -μόλις- 10 ομάδες, με κάποιες να αποτελούν franchise των οποίων η ταυτότητα είναι προς πώληση σε οποιονδήποτε είναι πρόθυμος να πληρώσει αρκετά χρήματα για να αγοράσει ένα όνομα.
Σε αυτό το κλαμπ δε γίνονται δεκτά ούτε καν θρυλικά ονόματα του χώρου, παρά τις γεμάτες τσέπες και την υποστήριξη γιγαντιαίων αυτοκινητοβιομηχανιών. Ίσως η καλύτερη -και ενδεχομένως φθηνότερη- λύση για τον Michael Andretti θα ήταν να αγοράσει το δικαίωμα συμμετοχής της Haas, αλλά ο συμπατρώτης του, Gene Haas, δεν είναι διατεθειμένος να πουλήσει την ομάδα.
Αυτό που έγινε σαφές από την απάντηση της Andretti είναι ότι θα συνεχίσει να προσπαθεί, εξελίσσοντας το μονοθέσιό της, καθώς έχει επενδύσει αδρά στο εγχείρημα. Αυτό το θέμα δεν έχει τελειώσει ακόμα… Θα ακολουθήσουν νομικά μέτρα από την Andretti; Προφανώς η FOM έχει σκεφτεί αυτό το ενδεχόμενο και έχει συμβουλευτεί τους δικηγόρους της. Πιστεύει λοιπόν ότι μπορεί να υποστηρίξει τη θέση της. Αν ισχύει αυτό, μέχρι στιγμής δεν έχει επιδείξει κάποιο εμπεριστατωμένο επιχείρημα.
