Μέσα στο χάος της αδιαφορίας και του… ωχαδερφισμού που ζούμε, ξεχνάμε εντελώς ότι στις πόλεις μας κυκλοφορούν και άνθρωποι με δυσκολίες κίνησης, όρασης και ακοής. Ένας κωφός μπορεί να βγάλει κανονικά άδεια οδήγησης, όμως αντιμετωπίζει προβλήματα που ενδεχομένως ποτέ δεν σκεφτήκαμε. Και ο μόνος τρόπος να τα καταλάβουμε είναι να μιλήσουμε μαζί τους και να τα μάθουμε από πρώτο χέρι. Η Μαρίνα Τσεβά και ο σύζυγος της Ανδρέας Ελευθεριάδης έχασαν την ακοή τους σε πολύ μικρή ηλικία από ιατρικό λάθος. Οι γονείς τους επέλεξαν να μην φοιτήσουν τα παιδιά τους σε ειδικό σχολείο, αλλά σε κανονικό, ώστε να προσαρμοστούν από μικρή ηλικία στον κόσμο, μέσα στον οποίο μετά θα χρειαζόταν να ζήσουν.
Μαθημένοι να είναι ανεξάρτητοι, αποφάσισαν να είναι απολύτως αυτόνομοι ως οικογένεια. Έτσι, όταν στη ζωή τους ήρθε ο γιος τους, ήθελαν να τον μεγαλώσουν μόνοι τους. Αναζητώντας τα τεχνολογικά εργαλεία που θα τους έδιναν αυτή τη δυνατότητα, κατέληξαν να έχουν μια εταιρεία που εισάγει τέτοιο εξοπλισμό. Το ζευγάρι δεν μπορούσε να ακούσει το μωρό που έκλεγε, έναν συναγερμό ή ακόμα και το ξυπνητήρι. Ένα σύγχρονο σύστημα smart home με ασύρματους αισθητήρες έλυσε μερικά από τα προβλήματα της καθημερινότητας μέσα στο σπίτι.
Στο δρόμο όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα. Η κίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη για έναν κωφό, αλλά μέχρι να χρειαστεί κάποια πληροφορία. Ευτυχώς πρόσφατα, σε μερικούς σταθμούς του μετρό τοποθετήθηκαν συστήματα με οθόνες και κάμερες που προσφέρουν βοήθεια και πληροφορίες στη νοηματική γλώσσα.
«Οδηγώντας, ένας κωφός πρέπει να έχει τα μάτια του δεκατέσσερα», λέει ο Ανδρέας. Το Βluetooth hands free δεν εξυπηρετεί καθόλου έναν κωφό, ο οποίος πρέπει να κάνει βιντεοκλήση για να μιλήσει. Οι ηχητικοί αισθητήρες παρκαρίσματος, που μας βοηθούν στις στενές θέσεις, για έναν κωφό είναι άχρηστοι. Ενώ οι κάμερες, που εξυπηρετούν, έχουν αυξημένο κόστος.
Ο Ανδρέας θυμάται πολλές φορές να περπατά στο πεζοδρόμιο και να τον αιφνιδιάζει κάποιο μηχανάκι που περνά ξυστά δίπλα του, κάνοντας σλάλομ ανάμεσα στους πεζούς. Μάλιστα μια φορά τον χτύπησε μηχανάκι ενώ περπατούσε στο πεζοδρόμιο.
Η Μαρίνα πήγαινε βόλτα το παιδί της στο καρότσι με φόβο, αφού εξαιτίας των δέντρων και των παρκαρισμένων οχημάτων στο πεζοδρόμιο, αναγκαζόταν κάποιες φορές να κατέβει στο δρόμο και δεν είχε τη δυνατότητα να ακούσει ένα όχημα που πλησιάζει. Αλλά και τώρα που ο Νικόλας είναι πέντε χρόνων, υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες. «Όταν ο γιός μου θέλει να μου πει κάτι, μέσα στο αυτοκίνητο, με ακουμπά και μου δείχνει το στόμα του. Τότε πρέπει να βρω ένα σημείο να σταματήσω με ασφάλεια και να τον κοιτάξω για να μου πει αυτό που θέλει», εξηγεί η Μαρίνα.
Ακόμα και η συντήρηση ή ο έλεγχος του αυτοκινήτου δεν είναι απλός για κάποιον που δεν ακούει. «Αν δεν ανάψει κάποιο λαμπάκι στο αυτοκίνητο δεν θα καταλάβω ότι κάτι δεν πάει καλά. Ωστόσο τότε μπορεί να είναι αργά», λέει ο Ανδρέας. «Γι’ αυτό φροντίζω ανά τακτά χρονικά διαστήματα να δίνω το αυτοκίνητο σε κάποιον που ακούει, να κάνει μια βόλτα και να ελέγξει μήπως κάνει κάποιον θόρυβο».
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο Ανδρέας, που έχει σπουδάσει ηλεκτρονικός μηχανολόγος, τον τελευταίο καιρό ασχολείται με μια έρευνα, όχι για να βοηθήσει τους κωφούς, αλλά όλους μας. Θέλει να κατασκευάσει ένα σύστημα που θα ειδοποιεί οπτικά τους κωφούς οδηγούς που κινούνται στο δρόμο αν γύρω υπάρχει ασθενοφόρο, πυροσβεστικό ή περιπολικό, ώστε να τα διευκολύνουν. Νιώθει άσχημα να γίνεται άθελα του εμπόδιο για κάποιον που βρίσκεται σε ανάγκη, αφού δεν ακούει τις σειρήνες. Αυτό θα πει μεγαλείο ψυχής.
Ακόμα και οι πιο απλές καθημερινές διαδικασίες, για έναν κωφό μπορεί να γίνουν άβολες ή αδύνατες. Παλιότερα η Μαρίνα αναγκαζόταν να ζητά από την αδερφή της να μεσολαβεί ώστε να κανονίσει τα πρώτα της εφηβικά ραντεβού. Τα smartphones και οι βιντεοκλήσεις έχουν βελτιώσει πολύ την καθημερινότητα, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν θέματα. Όπως για παράδειγμα ένα τηλεφώνημα σε έναν γιατρό, που μπορεί να περιέχει πολύ προσωπικά θέματα, αλλά γίνεται μόνο μέσω ενός τρίτου προσώπου.
Ή και πιο σύνθετα, σαν αυτό που ταλαιπώρησε τον Ανδρέα. «Πρόσφατα μπλόκαρε το web banking μου. Έβαλα τη μητέρα μου να πάρει τηλέφωνο να συνεννοηθεί, αλλά ζητούσαν να μιλήσουν μαζί μου. Τους εξήγησε ότι είμαι κωφός αλλά ήταν ανένδοτοι! Πρότεινε να πάω στο υποκατάστημα αλλά δεν μπορούσαν να ξεμπλοκάρουν τον λογαριασμό παρά μόνο τηλεφωνικά. Είναι απαράδεκτο αυτό», λέει ήρεμα αλλά με πίκρα. Ευτυχώς κάποιες εταιρείες έχουν αρχίσει να παρέχουν υπηρεσίες με βιντεοκλήση σε κωφούς. Υπάρχουν πολλά που θα πρέπει να γίνουν μέχρι να καταφέρει ένας κωφός να ζει αυτόνομα και άνετα στην Ελλάδα. Η τεχνολογία βοηθά πολύ. Μένει να βοηθήσουμε και οι υπόλοιποι.
Η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος δημοσίευσε πρόσφατα χρηστικές πληροφορίες σχετικά με τις διατάξεις για κωφούς και βαρήκοους υποψήφιους οδηγούς, του νέου νόμου 4850/2021 «Οδηγώ με ασφάλεια»
https://www.facebook.com/watch/?v=1998242853669414
