Η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου είναι ψυχολόγος και ασχολείται με την εκπαίδευση σκύλων-οδηγών τα τελευταία 18 χρόνια, από τότε που μπήκε στη ζωή της η Λάρα. Το μαύρο Λαμπραντόρ έγινε «τα μάτια» της Ιωάννας-Μαρίας και η αφορμή για να ιδρύσει τη Σχολή Σκύλων Οδηγών τυφλών «Λάρα» και να ξεκινήσει την πορεία της με τους σκύλους-οδηγούς. Η Σχολή είναι μη κερδοσκοπική και τα έξοδα για την εκπαίδευση των σκύλων-οδηγών προέρχονται αποκλειστικά από χορηγίες και δεν επιβαρύνουν τον τυφλό χειριστή.
Για να πάρει κάποιος ένα σκύλο οδηγό θα πρέπει να είναι ενήλικος, να έχει εκπαιδευτεί στην κίνηση με το λευκό μπαστούνι και να έχει πάρα πολύ καλό προσανατολισμό. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 20 σκύλοι-οδηγοί στην Ελλάδα. Ο αριθμός είναι πολύ μικρός και σίγουρα υπάρχουν πολλά άτομα με προβλήματα όρασης, τα οποία θα μπορούσαν να ωφεληθούν από έναν σκύλο-οδηγό που θα τους προσέφερε μεγαλύτερη αυτονομία.
Εκπαιδεύονται ορισμένες φυλές σκύλων και περίπου πόσο χρόνο χρειάζεται;
Εκπαιδεύονται συγκεκριμένες φυλές κι εδώ στην Ελλάδα, προτιμάμε τα Λαμπραντόρ. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, είναι επειδή επενδύουμε πολύ επάνω στους σκύλους και θέλουμε να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, σωματική και ψυχική υγεία. Η εκπαίδευση διαρκεί περίπου δύο χρόνια και η «θητεία» του σκύλου γύρω στα 8 χρόνια, μετά βγαίνει σε σύνταξη.
Τι μπορεί να κάνει ένας σκύλος-οδηγός για έναν άνθρωπο με προβλήματα όρασης;
Ένας σκύλος οδηγός, προσπερνά κάθε είδους εμπόδια, κακοτεχνίες, εντοπίζει θέσεις, πόρτες, σκάλες, γκισέ, καθίσματα και γενικά προσφέρει κίνηση με άνεση, ταχύτητα και ασφάλεια στον χειριστή ή τη χειρίστρια του. Μόλις ο σκύλος-οδηγός αποφοιτήσει, τον «ταιριάζουμε» με ένα τυφλό άτομο με το οποίο έχουν κοινά χαρακτηριστικά και συνεχίζουν την εκπαίδευση μαζί. Όμως σκύλοι-οδηγοί μπορούν να βοηθήσουν και ανθρώπους που αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα, όπως κινητική βλάβη, δυσκολίες ακοής, μετατραυματικό στρες ή βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.
Η εκπαίδευση τελειώνει ή χρειάζεται κάποιες «αναμνηστικές» συνεδρίες για τον χειριστή και τον σκύλο;
Η εκπαίδευση δεν τελειώνει ποτέ! Εξελίσσεται στον χρόνο αφού η μάθηση είναι μια συνεχής διαδικασία! Σίγουρα χρειάζεται και επανεκπαίδευση, ειδικότερα εάν αλλάξει κάτι στη ζωή του χειριστή, πχ αν μετακομίσει ή αν για κάποια περίπτωση ο σκύλος-οδηγός χρειαστεί να ξαναθυμηθεί κάτι που είχε μάθει.
Τι κόστος έχει η εκπαίδευση ;
Η εκπαίδευση μιας ομάδας σκύλου-οδηγού δηλαδή ενός σκύλου-οδηγού και του χειριστή του, κοστίζει πολύ, διότι είναι μια μακρόχρονη διαδικασία. Φανταστείτε να κυκλοφορείτε με κλειστά μάτια κι έναν σκύλο στο κέντρο της Αθήνας. Το κόστος ανέρχεται στις 20.000 ευρώ ενώ ευελπιστούμε πως αν έχουμε δυνατότητα να προσφέρουμε περισσότερους σκύλους-οδηγούς αυτό θα μειωθεί κατά πολύ.
Τέλος θα ήθελα να αναφέρω ότι όταν ένας σκύλος-οδηγός βρίσκεται στην «εργασία» του, οδηγεί δηλαδή κάποιον, φορά το ειδικό γιλέκο. Εκείνη την ώρα δεν είναι καλό να αποσπάται η προσοχή του από τον κόσμο που μπορεί να τον χαϊδεύει, να του μιλά ή να του προφέρει κάποια λιχουδιά. Αν συναντήσετε στο δρόμο κάποιον άνθρωπο με σκύλο-οδηγό, μιλήστε του, ρωτήστε αν μπορείτε να χαϊδέψετε το ζωάκι και είμαι βέβαιη ότι δεν θα το αρνηθεί.