Το πακέτο μέτρων «Fit for 55» που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας, βρίσκεται προς συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Όπως είναι γνωστό, η αυριανή ψηφοφορία αφορά την υποχρέωση πώλησης οχημάτων μηδενικών ρύπων έως το 2035. Ουσιαστικά υλοποιεί την περιβόητη απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης. Επομένως διακυβεύεται το μέλλον μιας τεχνολογίας που έχει κάνει την τύχη της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ωστόσο τίποτα δεν είναι σίγουρο, καθώς από τις δηλώσεις των εκπροσώπων των βασικών κοινοβουλευτικών ομάδων προκύπτει σαφής διχασμός μεταξύ εκείνων που είναι κατά των προτάσεων των Βρυξελλών και ζητούν αλλαγές και εκείνων που, από την άλλη, έχουν εκφράσει την πλήρη υποστήριξή τους στις πολιτικές της Επιτροπής.
Η ισχυρότερη κοινοβουλευτική ομάδα, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα με τους 182 βουλευτές του, βρίσκεται μεταξύ των επικριτών. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι εκπρόσωποί της δεν αμφισβήτησαν την ανάγκη καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, ωστόσο, ζήτησαν από την Επιτροπή να μην κρατήσει «ιδεολογικές ή δογματικές» θέσεις για να αποφευχθούν αρνητικές συνέπειες για οικογένειες και επιχειρήσεις, με επιχείρημα ότι μια μετάβαση που γίνεται μόνο με απαγορεύσεις θα προκαλέσει απότομη αύξηση του κόστους εις βάρος, κυρίως, των μεσαίων και πιο ευάλωτων στρωμάτων.
Έχοντας αυτό ως κυρία θέση, επανέλαβε το αίτημα για τεχνολογική ουδετερότητα και σε μια ρεαλιστική προσέγγιση, υπό τον κίνδυνο των τρεχουσών μακροοικονομικών και γεωπολιτικών εντάσεων και των συναφών επιπτώσεων στους ευρωπαίους πολίτες. «Πρόκειται για μια απαγόρευση για ιδεολογικούς λόγους που θα οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας και εξάρτηση της Ευρώπης από την Κίνα. Δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτό το μονοπάτι», είπε ένας από τους εκπροσώπους του κόμματος, υπενθυμίζοντας την παρουσίαση τροπολογιών για μείωση του στόχου στο 90% έως το 2035 στον οποίο να συμπεριλάβουν τα βιοκαύσιμα στις ευρωπαϊκές στρατηγικές.
Η Ταυτότητα και η Δημοκρατία, με τους 73 βουλευτές της, και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (62 μέλη) είναι επίσης αντίθετοι στην απαγόρευση. Οι εκπρόσωποι της πρώτης ομάδας, για παράδειγμα, σήμαναν συναγερμό για τα αυτοκίνητα που προορίζονται να γίνουν «αντικείμενο πολυτέλειας για τους περισσότερους ευρωπαίους πολίτες» και επιτέθηκαν κατά των «πολιτικών που δημιουργούν ελίτ», εκείνοι της δεύτερης ζήτησαν από τις Βρυξέλλες να πιέσουν για μια μετάβαση που εξετάζει όχι μόνο την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και πολλαπλές πτυχές, όπως απασχόληση, βιομηχανία, οικονομία, εναλλακτικές τεχνολογίες.
Υπέρ της απαγόρευση τάσσεται η Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), μια ομάδα 154 βουλευτών σύμφωνα με την οποία «όλοι πρέπει να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών», αν και ενόψει μιας «κοινωνικά δίκαιης» μετάβασης. Τα 108 μέλη της Renew Europe είναι επίσης υπέρ: «Το διεθνές πλαίσιο μάς υποχρεώνει να μειώσουμε την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και εάν δεν βάλουμε τέλος στις μηχανές εσωτερικής καύσης, δεν θα επιτύχουμε τους στόχους της κλιματικής ουδετερότητας και της Συμφωνίας του Παρισιού. Πρέπει να ψηφίσουμε υπέρ της απαγόρευσης, αλλά πρέπει επίσης να φροντίσουμε για τη μετάβαση του κλάδου».
Είναι εμφανής η υποστήριξη των 74 που ανήκουν στους Πράσινους και της Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας, των 41 της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς / Αριστεράς των Πρασίνων των Βορείων Χωρών και των 57 της μικτής. Το κύριο μήνυμα που στάλθηκε στο Επιμελητήριο είναι σαφές: «Πρέπει να δράσουμε γρήγορα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της βιομηχανίας και τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα».
Την ίδια θέση εξέφρασε ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος εκπροσώπησε το ανώτατο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ κατά την ολομέλεια. Εν πάση περιπτώσει, στα δύο μέτωπα δεν έλειψαν οι αντιφατικές φωνές και επομένως δεν αρκεί να αθροίσουμε τον αριθμό των βουλευτών που είναι εγγεγραμμένοι στις διάφορες ομάδες για να υποθέσουμε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, η ισορροπία φαίνεται να κλίνει προς την έγκριση του πακέτου.
Σε ένα θέμα, ωστόσο, η ολομέλεια φάνηκε ομόφωνη, δηλαδή την ανάγκη να στηριχτεί η μετάβαση που θα προκύψει και κυρίως να διασφαλιστεί ότι δεν θα σταματήσει στα σύνορα της Ευρώπης. Η ψηφοφορία έχει προγραμματιστεί για τις 6 μ.μ. της Τετάρτης. Σε περίπτωση που το Στρασβούργο δώσει το πράσινο φως, θα εναπόκειται στα επιμέρους κράτη μέλη της ΕΕ να λάβουν θέση, στο πλαίσιο μιας σύνθετης διαδικασίας που θεσπίζεται από τις συνθήκες της ΕΕ και επικεντρώνεται στις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων αντιπροσωπευτικών οργάνων (η λεγόμενη τρόικα).
