Νέες ισορροπίες στη διαχείριση οδικών αξόνων στη χώρα, με πιθανή είσοδο νέων διεθνών ομίλων και διεύρυνση της παρουσίας εγχώριων παικτών, δημιουργούν οι νέες συμβάσεις παραχώρησης της Αττικής Οδού και του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, αλλά και η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, μέχρι τα τέλη του χρόνου. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας παραχώρησης της Εγνατίας Οδού θα διευρύνει την απόσταση που χωρίζει τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ από τους ανταγωνιστές του στη μάχη για τη διαχείριση των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων. Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ θα διαχειρίζεται, μαζί με την Εγνατία Οδό, το μεγαλύτερο δίκτυο οδικών αξόνων, συνολικού μήκους άνω των 1.500 χιλιομέτρων, στο οποίο περιλαμβάνεται η Ιόνια Οδός και το τμήμα Μεταμόρφωση – Σκάρφεια του ΠΑΘΕ.
Την ίδια στιγμή, όμως, βλέπουμε ισχυρούς διεθνείς ομίλους που δεν έχουν παρουσία στην ελληνική αγορά και θα «χτυπήσουν» την Αττική Οδό, όπως η ισπανική Abertis. Παράλληλα, μέσω των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) έχουν μπει στη διαχείριση αυτοκινητοδρόμων νέοι εγχώριοι «παίκτες», όπως ο όμιλος Mytilineos, που ήδη έχει αναλάβει μαζί με την ΑΒΑΞ την κατασκευή και διαχείριση της Ανατολικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης με το υπερυψωμένο τμήμα (FlyOver).
Κάποιοι άλλοι, όπως η Intrakat, διευρύνουν σημαντικά την παρουσία τους μέσω της συμμετοχής σε κοινοπραξίες που υπέγραψαν συμβάσεις για σειρά νέων ΣΔΙΤ, όπως τα τμήματα Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη και το Χερσόνησος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ. Ισχυρή παρουσία εξακολουθεί να διατηρεί και η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις του ομίλου Ελλάκτωρ, η οποία συμμετέχει, επίσης, σε όλους τους νέους διαγωνισμούς για οδικές παραχωρήσεις. Όσο για την ΑΒΑΞ, που είναι ήδη ο μεγαλύτερος Έλληνας μέτοχος σε παραχωρήσεις όπως το Μαλιακός – Κλειδί (κατέχει το 23,61% της Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) και η Ολυμπία Οδός (19,1%), διευρύνει, επίσης, το χαρτοφυλάκιο διαχείρισης οδικών αξόνων.
Οι ισορροπίες στην ελληνική αγορά μπορεί να αλλάξουν με βάση το αποτέλεσμα του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, την οποία διεκδικούν έξι ισχυροί όμιλοι και κοινοπραξίες. Αν επικρατήσουν οι Ισπανοί της Abertis, τότε ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς παίκτες στη διαχείριση αυτοκινητοδρόμων (με περίπου 8.000 χιλιόμετρα υπό διαχείριση) θα μπει στην ελληνική αγορά. Αν κερδίσει τον διαγωνισμό η κοινοπραξία Macquarie – ομίλου Κοπελούζου, τότε θα μπει στη διαχείριση ελληνικών αυτοκινητοδρόμων ο μεγαλύτερος επενδυτής σε υποδομές παγκοσμίως. Ταυτόχρονα, ο όμιλος Κοπελούζου θα βάλει πόδι σε μια νέα κατηγορία υποδομών, καθώς έχει ήδη παρουσία στα αεροδρόμια μέσω της συμμετοχής σε ΔΑΑ (διαχειρίζεται το «Ελευθέριος Βενιζέλος») και Fraport Greece (διαχειρίζεται τα 14 μεγαλύτερα περιφερειακά αεροδρόμια).
Οι ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ, που συμμάχησαν με τον γαλλικό επενδυτικό όμιλο Meridiam, θέλουν να διατηρήσουν τη διαχείριση του πλέον κερδοφόρου οδικού άξονα της χώρας, την οποία έχουν σήμερα. Όμως το έργο τους θα είναι δύσκολο με τόσο ισχυρό ανταγωνισμό. Στο παιχνίδι της διεκδίκησης βρίσκονται και η κοινοπραξία του γαλλικού ομίλου Vinci με τη Μυτιληναίος, αλλά και της πορτογαλικής Briza με την Intrakat. Οι Γάλλοι της Vinci έχουν ήδη κυρίαρχη παρουσία στους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους, αφού είναι οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της κοινοπραξίας «Γέφυρα» (διαχειρίζεται τη ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου) και της Ολυμπίας Οδού (τμήμα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος) και συμμετέχουν στην Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, μεγαλύτερος μέτοχος της οποίας είναι η Hochtief. Τα τελευταία χρόνια η Vinci επιχείρησε να διευρύνει την παρουσία της στις παραχωρήσεις υποδομών στην Ελλάδα, χωρίς αποτέλεσμα. Συνήθως έχανε τη μάχη λόγω υψηλότερων προσφορών από τον ανταγωνισμό.
Αν τα 70 χιλιόμετρα της Αττικής Οδού θεωρούνται «χρυσά», λόγω της υψηλής κερδοφορίας που εμφανίζει, με τα σημερινά διόδια των 2,8 ευρώ ανά διέλευση, δεν ισχύει το ίδιο για τα 158 χιλιόμετρα του ΒΟΑΚ στο τμήμα Κίσσαμος Χανίων – Ηράκλειο. Για το έργο, που υπολογίζεται στο 1,7 δισ. ευρώ λόγω του μεγάλου μήκους σηράγγων, υπήρχαν διαμαρτυρίες, αλλά τελικά κατατέθηκαν τρεις δεσμευτικές οικονομικές προσφορές από την κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Mytilineos, τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την κοινοπραξία της ΑΒΑΞ με τις γαλλικές Egis και Meridian. Αισιόδοξος πως θα ενταχθεί και η Intrakat σε ένα σχήμα διεκδίκησης του ΒΟΑΚ, πιθανότατα σε αυτό της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, είχε εμφανιστεί προ εβδομάδων ο επικεφαλής της εισηγμένης, Αλ. Εξάρχου.
Η παρουσία της Intrakat στα ΣΔΙΤ και τις παραχωρήσεις οδικών αξόνων έχει αυξηθεί σημαντικά. Μέχρι πρόσφατα είχε μόνο μία μειοψηφική συμμετοχή στην κοινοπραξία Μορέας, που διαχειρίζεται τον οδικό άξονα Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα και το τμήμα Λεύκτρο – Σπάρτη. Τους τελευταίους μήνες κοινοπραξίες στις οποίες συμμετείχε ανέλαβαν με ΣΔΙΤ την κατασκευή και διαχείριση των τμημάτων Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη και Χερσόνησος – Νεάπολη. Το πρώτο ΣΔΙΤ υπέγραψε μια κοινοπραξία της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις με την Intrakat και το δεύτερο η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat.
Το FlyOver και τα δύο τμήματα που προαναφέρθηκαν είναι τρία από τα πέντε οδικά έργα που προωθούνται με ΣΔΙΤ. Τα άλλα δύο είναι τα τμήματα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα και Δράμα – Αμφίπολη, τα οποία πέρασαν στο τελικό στάδιο των διαγωνισμών πριν από λίγους μήνες. Και τα δύο έργα τα διεκδικούν τέσσερις υποψήφιοι: η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Mytilineos, η ΑΒΑΞ και η Intrakat.
Ο Φώτης Κόλιας είναι Διευθυντής του Powergame.gr
