Ferdinand Alexander Porsche: Οραματιστής και δημιουργός

Μία ματιά στη ζωή ενός οραματιστή, του οποίου τα σχέδια δεν γέρασαν ποτέ, επειδή δεν ήταν ποτέ της μόδας, αλλά ήταν πάντα σωστά.

Ferdinand Alexander Porsche: Οραματιστής και δημιουργός

Μία ματιά στη ζωή ενός οραματιστή, του οποίου τα σχέδια δεν γέρασαν ποτέ, επειδή δεν ήταν ποτέ της μόδας, αλλά ήταν πάντα σωστά.

Σήμερα θα ήταν τα 90ά γενέθλια του Ferdinand Alexander Porsche, γνωστού ως F. A. Porsche. Ως ένας από τους εγγονούς του θρυλικού ιδρυτή της εταιρείας, δεν διαμόρφωσε μόνο την ιστορία του κατασκευαστή σπορ αυτοκινήτων, αλλά άφησε και ένα ανεξίτηλο σημάδι στον κόσμο του σχεδιασμού.

Στις 11 Δεκεμβρίου του 1935 γεννήθηκε ο Ferdinand Alexander Porsche, ο άνθρωπος που όχι μόνο διαμόρφωσε τη θρυλική Porsche 911, αλλά και ανέπτυξε μια φιλοσοφία σχεδιασμού που συνεχίζει να θέτει πρότυπα μέχρι σήμερα. «Ο καλός σχεδιασμός πρέπει να είναι ειλικρινής», ήταν η βασική του αρχή. Για αυτόν, αυτό σήμαινε: χωρίς περιττά στολίδια, χωρίς διακόσμηση απλά για τη διακόσμηση. Η μορφή ακολουθεί τη λειτουργία.

Οι ρίζες της προσέγγισής του μπορούν να αναχθούν στην παιδική του ηλικία. «Εκείνα τα χρόνια, δεν υπήρχαν παιχνίδια για να αγοράσουμε. Έτσι, φανταζόμασταν, σχεδιάζαμε και κατασκευάζαμε τα δικά μας», θα θυμόταν αργότερα ο F. A. Porsche.

1949 Ferdinand Porsche with his grandsons Ferdinand Alexander Porsche (left) and Ferdinand Piech

Αυτή η πρακτική δημιουργικότητα τον συνόδευσε καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής. Το 1957, προσλήφθηκε στην Porsche και το 1961 ανέλαβε τη διεύθυνση του νεοσύστατου τμήματος σχεδιασμού, όπου δημιούργησε την αρχική 911, ένα από τα μεγαλύτερα σύμβολα στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι καθαρές γραμμές που εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν το Porsche 911 σήμερα αντικατοπτρίζουν τη φιλοδοξία του: διαχρονικό, λειτουργικό, αδιαμφισβήτητο.

Heinrich Klie, Ernst Bolt, Hans Ploch, Hans Springmann, Ferdinand Alexander Porsche, Porsche 901, 1963

Όμως ο F. A. Porsche δεν ήταν μόνο ο πατέρας της 911. Υπό την ηγεσία του, δημιουργήθηκαν και άλλα ορόσημα, όπως η Porsche 904 Carrera GTS, ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο χωρίς συμβιβασμούς, με αμάξωμα από πλαστικό ενισχυμένο με ίνες γυαλιού, που συνδύαζε ελαφρότητα και κομψότητα. Ένα concept που έγινε το πρότυπο για όλα τα μελλοντικά μοντέλα GTS και συνεχίζει να καθορίζει το DNA αυτών των ειδικών εκδόσεων της Porsche μέχρι και σήμερα.

Η γέννηση της Porsche Design

Το 1972, ο F. A. Porsche ίδρυσε το Porsche Design Studio μαζί με τον αδελφό του Hans-Peter – αρχικά στη Στουτγκάρδη και από το 1974 στο Zell am See. Αυτό το βήμα σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής: την επέκταση πέρα από τον καθαρά αυτοκινητιστικό σχεδιασμό σε προϊόντα καθημερινής χρήσης – με την ίδια ακρίβεια και το ίδιο καινοτόμο πνεύμα. «Ο σχεδιασμός δεν είναι αυτοσκοπός, πρέπει να μπορεί να εξηγηθεί από λειτουργική άποψη», τόνιζε. Τα δημιουργήματά του έπρεπε να είναι «ειλικρινή και χωρίς συμβιβασμούς, καινοτόμα και εννοιολογικά, πολυτελή και καθαρά, διαχρονικά και της υψηλότερης ποιότητας».

Το πρώτο προϊόν του στούντιο έγινε αμέσως κλασικό: το Chronograph I του 1972. Το πρώτο εντελώς μαύρο ρολόι χειρός στον κόσμο είχε ως έμπνευση το cockpit της 911. Το ματ φινίρισμα, οι λευκοί δείκτες και ο κόκκινος δευτερολεπτοδείκτης εξασφάλιζαν τέλεια αναγνωσιμότητα – μια αρχή που δανείστηκε από τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. «Το ρολόι πρέπει να είναι αναγνώσιμο ανά πάσα στιγμή, από οποιαδήποτε γωνία και σε οποιοδήποτε φως», ήταν η οδηγία του. Το Chronograph I έφερε επανάσταση στη βιομηχανία ρολογιών και παραμένει ένα σύμβολο στυλ μέχρι σήμερα.

Porsche Design Chronograph I, 1972

Εξίσου πρωτοποριακά ήταν τα γυαλιά ηλίου P’8478 του 1978 – τα πρώτα γυαλιά με μηχανισμό εναλλάξιμων φακών. Αρχικά, οι πωλήσεις είχαν προβλεφθεί στις 40.000 μονάδες. Στην πραγματικότητα, πωλήθηκαν εκατομμύρια. Έγιναν σύμβολο λειτουργικότητας και κομψότητας. Αργότερα ήρθε το Sport Shield (P’8479), το οποίο έγινε διάσημο χάρη στην Yoko Ono και εξακολουθεί να απολαμβάνει καθεστώς cult μέχρι σήμερα.

Η πάθος του για καινοτόμα υλικά ήταν εμφανής σε προϊόντα όπως το Titanium Chronograph του 1980. Την εποχή εκείνη, το τιτάνιο ήταν γνωστό μόνο στο μηχανοκίνητο αθλητισμό και την αεροδιαστημική. Ή το στυλό TecFlex, του οποίου η πλέξη από ανοξείδωτο ατσάλι συνδύαζε λειτουργικότητα και αισθητική.

Φιλοσοφία και κληρονομιά

Ο F. A. Porsche ήταν ένας άνθρωπος που εκφραζόταν σαφή λόγια και σαφείς μορφές. «Αν ξανασκεφτείς τη λειτουργία ενός αντικειμένου, η μορφή του μερικές φορές αναδύεται σχεδόν από μόνη της», είχε πει κάποτε. Αυτή η νοοτροπία τον έκανε έναν από τους πιο σημαντικούς σχεδιαστές της εποχής του. Και αυτό ισχύει ακόμα και σήμερα: κάθε προϊόν Porsche Design φέρει το DNA του: τεχνική τελειότητα, καινοτόμα υλικά και διαχρονικής κομψότητα.

Hans Peter Porsche, Wolfgang Porsche, Ferry Porsche, Ferdinand Alexander Porsche, Gerhard Porsche, Porsche 356 Coupé, 1950

Η αγάπη του για τα βουνά τον διαμόρφωσε όσο και το ταλέντο του για την κλασική κομψότητα και συχνά τον έβλεπαν να φοράει καρό σακάκια. Είχε μια ιδιαίτερη προτίμηση για τα πράσινα αυτοκίνητα της Porsche, μία λεπτομέρεια που υπογράμμιζε την ατομικότητά του. Στην ιδιωτική του ζωή, ήταν οικογενειάρχης, καθώς είχε τρεις γιους.

Το έργο της ζωής του περιλαμβάνει ρολόγια, γυαλιά, εργαλεία γραφής, έπιπλα και ηλεκτρονικά είδη. Ωστόσο, είτε επρόκειτο για σπορ αυτοκίνητο είτε για τοστιέρα, η φιλοδοξία του παρέμενε η ίδια. «Τα δημιουργήματά μας πρέπει να είναι σύντροφοι για μια ζωή, να μην υπόκεινται σε φευγαλέες τάσεις», είχε πει κάποτε.

Google News icon
Ακολουθήστε το MotorOne.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη ενημέρωση!