Μπορεί η ηλεκτροκίνηση να συνδυαστεί με απόλαυση στην οδήγηση; Με το κορυφαίο μοντέλο στην γκάμα του Born, την έκδοση VZ των 326 ίππων -στον πίσω άξονα παρακαλώ- η Cupra δηλώνει με έμφαση και περήφανα ίσως θριαμβευτικά «ναι!» παρατάσσοντας αυτό το hot hatchback, στου οποίου τις φλέβες κυλά… αγωνιστικό αίμα. Όχι μόνο αισθητικά, αλλά και εμπράκτως, όπως αποδεικνύει με τις επιδόσεις του και τη συμπεριφορά του στο δρόμο. Άλλωστε, η Cupra διαφυλάσσει την ονομασία VZ (συντομογραφία της ισπανικής λέξης veloz, ή γρήγορος στα ισπανικά) μόνο για τις εξαιρετικές της εκδόσεις.
Με τολμηρό look, που αιχμαλωτίζει και το βλέμμα της νεολαίας, από ό,τι διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι, οι γνωστές στυλιστικές πινελιές της ισπανικής σπορ μάρκας καταφέρνουν να… καμουφλάρουν λίγο τον κιβωτιόσχημο αεροδυναμικό σχεδιασμό πάνω στον οποίο έχει βασιστεί, καθώς χρησιμοποιεί την ίδια πλατφόρμα με το Volkswagen ID.3.
Παράλληλα όμως, πέραν την εξωστρεφή εμφάνισή του, το Cupra Born VZ έχει και τη δυνατότητα να επιτελέσει τη δουλειά και ως ένα εξαιρετικά ευρύχωρο και πρακτικό hatchback κατηγορίας C στην καθημερινή του χρήση. Αν και κάπως… σκληρό όσον αφορά την ποιότητα κύλισης, έχει πολύ καλή αυτονομία αν δεν υπερβάλλεις με το δεξί πεντάλ, που ξεπερνά άνετα τα 500 χλμ. χάρη στη μεγαλύτερη μπαταρία στη γκάμα του Born, ωφέλιμης χωρητικότητας 79 kWh (84 kWh συνολικά).
Αυτό, σε συνδυασμό με την ελαστικότητα της ηλεκτρικής ροπής μπορεί να μετατρέψει το… ημίαιμο Born VZ σε ιδανικό σύντροφο στις καθημερινές μετακινήσεις (ιδίως στο πρόγραμμα οικονομικής οδήγησης Range), αν είσαι πρόθυμος, όπως είπαμε, να συμβιβαστείς με την πιο σκληρή ποιότητα κύλισης και να είσαι… μαλακός με το γκάζι. Είναι επίσης ευέλικτο στην πόλη και εύκολο στο παρκάρισμα, με κύκλο στροφής μόλις 10,15 μ.
Αγωνιστικές καταβολές
Η Cupra δηλώνει ότι τα αγωνιστικά αυτοκίνητα αποτελούν την πηγή έμπνευσης των δικών της μοντέλων παραγωγής με το λογότυπο VZ, συνώνυμο με το άνω άκρο των δυνατοτήτων που έχουν καταφέρει να εξελίξουν οι μηχανολόγοι για καθένα από αυτά. Άλλωστε, οδηγοί αγώνων -και όχι τυχαίοι- συνέβαλαν στην εξέλιξη του Born: ο Ισπανός Jordi Gene, και ο Σουηδός Πρωταθλητής του DTM και του WRX, Mattias Ekstrom. Οι δύο οδηγοί αγωνίζονταν τη διετία 2021-2022 με τα χρώματα της Cupra στο ETCR, το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIA για ηλεκτρικά αυτοκίνητα τουρισμού.
Οπτικά τουλάχιστον, οι -πάντα συντονισμένοι σε σπορ πνεύμα- σχεδιαστές της Cupra έχουν φροντίσει όχι μόνο να κοσμήσουν το εμπρός μέρος με ένα ευμέγεθες splitter, που θυμίζει πίστες με το… καλημέρα και προσδίδει αεροδυναμικά οφέλη, το έχουν τονίσει κιόλας χρωματικά, με τη γνώριμη χάλκινη απόχρωση που χρησιμοποιεί στα μοντέλα της η ισπανική μάρκα.
Για τον οπτικό εντυπωσιασμό, τα υπόλοιπα αναλαμβάνει η «θυμωμένη» μάσκα. Το μικροσκοπικό καπό διαδέχεται το παρμπρίζ, το οποίο έχει αρκετά μεγάλη κλίση για μείωση της αεροδυναμικής αντίστασης. Στο όνομα αυτής όμως, έχει περιοριστεί λίγο η ορατότητα σε κλειστές στροφές, λόγω της πρώτης κολόνας που εκτείνεται αρκετά μπροστά. Το VZ φροντίζει πάντως να τις φωτίσει όταν στρίβεις το τιμόνι.
Στο ίδιο αεροδυναμικό πνεύμα -αλλά και για τη διεύρυνση του εσωτερικού χώρου- είναι και τα flush ευθύγραμμα πλαϊνά του αρκετά ψηλού -στα 1,54 μ.- αμαξώματος, όπως και οι ευφάνταστες 20άρες ζάντες αλουμινίου «Hurricane» και τα φαρδιά -για μέγιστη πρόσφυση- ελαστικά διαστάσεων 215/45. Στο κάτω μέρος των πίσω θυρών ένα αεροδυναμικό κανάλι συμβάλλει στη μείωση της οπισθέλκουσας.
Στο πίσω μέρος, το πτερύγιο οροφής, οι έντονες ακμές με την φωτεινή μπάρα πλήρους πλάτους, ο διακοσμητικός διαχύτης και τα διακριτικά VZ σε προειδοποιούν ότι δεν πρόκειται για ένα… οποιοδήποτε Born, το όνομα του οποίου αναφέρεται μόνο στο πλαϊνό των πίσω φώτων με μικροσκοπικά γράμματα.
Το συνολικό μήκος ανέρχεται στα 4,324 μ. και το μεταξόνιο στα 2,766 μ., με σχεδόν… ανύπαρκτους προβόλους, για μέγιστη αξιοποίηση των χώρων. Παρά το σχετικά μικρό πίσω τζάμι, η ορατότητα είναι πολύ καλή προς τα πίσω, όπως και από τους μικρούς πλευρικούς καθρέπτες, πάντα για αεροδυναμικούς σκοπούς.
Αγωνιστικά καθίσματα στο εσωτερικό
Στο εσωτερικό, το πρώτο πράγμα που μαγνητίζει την προσοχή είναι τα ηλεκτρικά ρυθμιζόμενα (σε 12 κατευθύνσεις) και με μνήμες, θερμαινόμενα αγωνιστικά μπάκετ καθίσματα «Enceladus Gray Cup». Είναι κατασκευασμένα σε συνεργασία με την Sabelt και έχουν μονοκόμματη πλάτη και δύο υποδοχές σαν αυτές που χρησιμοποιούνται για ζώνες ασφαλείας τεσσάρων σημείων. Άλλωστε, υπάχει αρκετός χώρος στο πίσω μέρος για ένα… roll bar. Πέραν από την πλάκα όμως, ο χώρος για τους πίσω επιβάτες είναι πάρα πολύ καλός για γόνατα και κεφάλι, με το εντελώς επίπεδο δάπεδο να βοηθά ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Επιστρέφοντας στην εμπρός σειρά, το κλασικό τιμόνι της Cupra με μεγάλη στεφάνη μπορεί να ρυθμιστεί πολύ ψηλά σε σχέση με το κάθισμα, αυξάνοντας το χώρο, αλλά και την αγωνιστική αίσθηση. Διαθέτει δύο κουμπιά τύπου F1 για γρήγορη εναλλαγή μεταξύ των προγραμμάτων οδήγησης και μικρά paddles στο πίσω μέρος, τα οποία αν και το δελτίο Τύπου αναφέρει ότι μεταβάλλουν το ρυθμό ανάκτησης ενέργειας στη λειτουργία Brake, εμείς δεν είδαμε να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Παρότι είναι ελαφρύ στην αίσθηση, το σύστημα διεύθυνσης παραμένει αμεσότατο και ακριβές, όπως άλλωστε περιμένεις από ένα Cupra.
Το επάνω μέρος του ταμπλό είναι επενδυμένο με μαλακό δέρμα και έχει ιδιότυπη διαμόρφωση γύρω από τον σχετικά μικρό (5,3″) ψηφιακό πίνακα οργάνων. Στο κέντρο του ταμπλό δεσπόζει η μεγάλη κεντρική οθόνη αφής 12,9” του συστήματος infotainment που διαθέτει πλούσια χρώματα, γρήγορη απόκριση και συνδέεται ασύρματα με smartphone.
Από την κεντρική κονσόλα απουσιάζει οποιουδήποτε είδους χειριστήριο, καθώς ο επιλογέας κίνησης βρίσκεται σε μοχλοδιακοπτη βρίσκεται στη δεξιά πλευρά της κολόνας του τιμονιού.
Η κεντρική κονσόλα έχει πλούσιο αποθηκευτικό χώρο και βολική θέση επαγωγικής φόρτισης του smartphone, κοντά στο δεξί χέρι του οδηγού, μπροστά από το εντυπωσιακά ευρύχωρο ντουλαπάκι κάτω από το υποβραχιόνιο. Στον ουρανό κυριαρχεί η πανοραμική ηλιοροφή με ηλεκτρονικά ελεγχόμενο -μέσω slider αφής- υφασμάτινο αλεξήλιο.
Δεν υπάρχουν φυσικά χειριστήρια για το διζωνικό σύστημα κλιματισμού, το οποίο ελέγχεται αποκλειστικά από το σύστημα infotainment, μέσω μιας συντόμευσης στο κάτω μέρος της οθόνης αφής. Δεν ενθουσιαστήκαμε από το γεγονός ότι στη θύρα του οδηγού υπάρχουν μόνο δύο χειριστήρια για τα τέσσερα παράθυρα, τα οποία πρέπει να αναθέσεις στα πίσω, μέσω ενός πλήκτρου αφής, για να ελέγξεις.
Παρότι υπάρχει μπουτόν έναρξης του κινητήρα στην κολόνα του τιμονιού, αυτό δεν αλλάζει κάτι, αφού το κάθισμα του οδηγού αναγνωρίζει βάρος στην έδρα του και ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί αυτόματα το αυτοκίνητο με το πάτημα του πεντάλ των φρένων. Το μόνο που μας έλειψε ήταν είσοδος στο όχημα χωρίς κλειδί.
Τον ήχο αναλαμβάνει το σύστημα 485 Watt με 10 ηχεία της ποιοτικής Sennheiser, που χρησιμοποιεί το λογισμικό AMBEO Concerto, που μπορεί να «αποστάξει» τα διαφορετικά όργανα που χρησιμοποιούνται στη μουσική ερμηνεία και τα διανέμει σε όλο το αυτοκίνητο.
Ο χώρος αποσκευών είναι… αρκετός για τα δεδομένα της κατηγορίας, στα 385 λίτρα, λαμβάνοντας υπ’ όψη και το γεγονός ότι ο -ομολογουμένως μικρών διαστάσεων- ηλεκτροκινητήρας είναι τοποθετημένος πίσω. Ο μηχανισμός χειρολαβής για την 5η θύρα εντοπίζεται στο έμβλημα της Cupra στο κέντρο, το οποίο βυθίζεται στο επάνω μέρος του, με το κάτω τμήμα να προεξέχει. Frunk (χώρος αποθήκευσης κάτω από το καπό) δεν υπάρχει.
Οδηγώντας
Ακόμη και με το σύστημα ελέγχου της ευστάθειας ενεργοποιημένο, το VZ, μόλις πιέσεις λίγο παραπάνω σε μια «καλή» στροφή, θα επιδείξει την τάση που έχει να επιδεικνύει… ανερυθρίαστα τα οπίσθιά του προς το εξωτερικό της στροφής, καθώς η ισχύς μεταφέρεται στον… σωστό άξονα. Φυσικά, την υπερστροφή θα τείνουν αμέσως να… πνίξουν τα ηλεκτρονικά, τα οποία μπορούν να απενεργοποιηθούν «ψαχουλεύοντας» μέσα στο μενού του συστήματος infotainment, για… παιχνίδι σε ελεύθερο τερέν με 326 ίππους και τη θηριώδη ροπή 545 Nm στον πίσω άξονα να αφήνουν τα γυροσκόπια του σώματός σου να ψάχνουν το όριο της πλαγιολίσθησης.
Ίσως ο ήχος είναι ένα από τα στοιχεία που θα λείπει σε κάποιους πιο… petrolhead, άλλοι πάλι ίσως εκτιμήσουν περισσότερο τις χαρές της αθόρυβης καμπίνας και της αμεσότητας της ηλεκτρικής ροπής που παρακάμπτει την αναγκαιότητα κιβωτίου ταχυτήτων. Ένα πράγμα που μας εξέπληξε ήταν η εξαρετικά σπογγώδης αίσθηση του πεντάλ φρένων, αν και η επιπλέον πίεση που απαιτούσε δεν αφαιρούσε τίποτα από τις υψηλές δυνατότητες του συστήματος πέδησης -πάρα τα ταμπούρα πίσω- που χρειάζονται όταν έχεις τέτοια ιπποδύναμη.
Η διαδρομή της ανάρτησης είναι σχετικά μικρή, πράγμα που περιορίζει την κλίση του αμαξώματος στις στροφές, αλλά επιτρέπει σε κακοτεχνίες του οδοστρώματος να παρεισφρήσουν στην καμπίνα. Σε αυτό συμβάλλει και το πολύ χαμηλό προφίλ των ελαστικών.
Είναι πολύ εύκολο να υποκύψεις στον πειρασμό να εκμεταλλευτείς το γεγονός ότι μπορείς να φτάσεις τα 100 χλμ./ώρα από στάση σε μόλις 5,6 δλ. Αυτή η δυνατότητα από μόνη της αποδεικνύεται πολλές φορές σωτήρια σε καθημερινές περιπτώσεις, αν θέλεις να «ξεφύγεις» από κάποια κατάσταση που μπορεί να σε «εγκλωβίσει» στη βόλτα σου, χωρίς απαραίτητα να καταχραστείς την ισχύ και τη ροπή που έχεις στη διάθεσή σου.
Αν είσαι όμως απότομος με το γκάζι, αυτό θα φανεί -όπως συμβαίνει σε όλα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα- στην απότομη αύξηση της κατανάλωσης. Άλλωστε, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το βάρος του Born VZ ανέρχεται στους 2 τόνους (παρά ένα κιλό) και όλη αυτή η μάζα χρειάζεται αρκετή ενέργεια για να μετακινηθεί. Για αυτό και η μέγιστη ταχύτητα περιορίζεται στα 200 χλμ./ώρα, τιμή όμως η οποία είναι πολύ υψηλή για τα δεδομένα των EV.
Εμείς, σε ανοιχτούς επαρχιακούς δρόμους, με χαλαρή οδήγηση, αλλά εκτεταμένη χρήση κλιματισμού, είδαμε την κατανάλωση να κυμαίνεται στις 15 kWh/100 χλμ., δηλαδή στην τιμή που αναφέρει επίσημα και η Cupra. Στην ουσία, αυτό για εμάς μεταφράστηκε σε αυτονομία περίπου 500 χλμ., ωστόσο εκτιμούμε ότι μέσα στην πόλη, το VZ θα έχει τη δυνατότητα να είναι ακόμη πιο οικονομικό.
Με μέγιστη ισχύ φόρτισης 185 kW, η πλήρωση της μεγάλης μπαταρίας από 10-80% μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μόλις 26 λεπτά. Σε κοινό φορτιστή αυτοκινήτων εναλλασσόμενου ρεύματος (ισχύος έως 22 kW), φορτίσαμε (με τον εσωτερικό φορτιστή 11 kW) γύρω στο 40% σε περίπου 6 ώρες.
Εν κατακλείδι
To Cupra Born VZ είναι ένα… αθόρυβο θηρίο υψηλών επιδόσεων με αγωνιστικό αίμα. Στον τομέα των συγκινήσεων, δεν μπορεί να υπάρξει παράπονο. Ωστόσο, μπορεί πολύ άνετα να ενσαρκώσει και το ρόλο ενός εύκολου στην οδήγηση, άνετου και πρακτικού καθημερινού αυτοκινήτου με πολύ καλή αυτονομία, αν του συγχωρήσεις τη σκληρή ανάρτηση.
Πλήρως εξοπλισμένο με κάθε λογής συστήματα υποβοήθησης της ασφάλειας και της οδήγησης, πανοραμική ηλιοροφή, και σπορ αισθητική, πετυχαίνει την premium προσέγγιση την οποία επιδιώκει. Θα πρέπει να σκεφτεί κανείς όλα τα πράγματα που προσφέρει το Born VZ, από επιδόσεις έως εξοπλισμό, όταν έρχεται αντιμέτωπος με τον παράγοντα του κόστους, ο οποίος σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, ακόμα και για τα δεδομένα της αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων, καθώς ανέρχεται στα 49.990 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται επιδοτήσεις του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3».
