Προϊοντικές προτιμήσεις και ανάγκες που διαφέρουν από χώρα σε χώρα -π.χ. λόγω διαφορετικών συνθηκών οδήγησης αλλά και διαφορετικής καταναλωτικής συμπεριφοράς & ιδιοσυγκρασίας-, ισχυρός ανταγωνισμός μεταξύ εγχώριων και μη brands, καθώς και αυστηροί κανονισμοί & οδηγίες σε επίπεδο ΕΕ αλλά και σε επίπεδο κρατών μελών ή/και τοπικής αυτοδιοίκησης συνέθεταν και εξακολουθούν να συνθέτουν ένα πολυδιάστατο παζλ για δυνατούς λύτες.
Το ίδιο ανομοιόμορφη αναμένεται να είναι και η διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στην Ευρώπη, τουλάχιστον για τα επόμενα 8-10 χρόνια. Το 2020 το μερίδιο αγοράς των αμιγώς ηλεκτρικών (BEV) και επαναφορτιζόμενων (PHEV) αυτοκινήτων ξεπέρασε για πρώτη φορά το 10% σε επίπεδο ΕΕ (όσον αφορά στις νέες ταξινομήσεις επιβατηγών οχημάτων), αποτελώντας ισχυρή ένδειξη για το τι μέλλει γενέσθαι. Οι περισσότεροι αναλυτές πλέον μιλούν για ποσοστά της τάξεως άνω του 30% για το 2025 και άνω του 60% για το 2030, με όλο και περισσότερους κατασκευαστές να ανακοινώνουν τον πλήρη εξηλεκτρισμό της γκάμας τους μέχρι τα τέλη της δεκαετίας.
Ωστόσο παρατηρείται μια πολύ ανομοιόμορφη κατανομή ως προς το ρυθμό διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης στην Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα στοιχεία του 2020, τέσσερις μόλις χώρες αντιπροσωπεύουν άνω του 70% των ταξινομήσεων BEV και PHEV στην ΕΕ, με ποσοστά διείσδυσης άνω του 15%. Από την άλλη πλευρά χώρες όπως η Κύπρος, η Πολωνία και η Κροατία παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά διείσδυσης, κάτω του 2%.
Ποιοι είναι όμως οι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης;
Το κατά κεφαλήν εισόδημα (per capita income) της εκάστοτε χώρας είναι φυσικά ένας παράγοντας που παίζει σημαντικό ρόλο. Είναι γεγονός πως σήμερα το κόστος των ηλεκτρικών οχημάτων είναι υψηλότερο σε σχέση με τα συμβατικά και ως εκ τούτου λιγότερο προσιτά σε χώρες με χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα. Είναι χαρακτηριστικό πως οι χώρες με το μικρότερο μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ΕΕ (<3%) έχουν κατά κεφαλήν εισόδημα κάτω των €17.000, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA). Μερίδιο αγοράς άνω του 15% για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν οι πλουσιότερες χώρες της Βόρειας Ευρώπης κυρίως, με κατά κεφαλήν μέσο όρο εισόδημα άνω των €46.000.
Άλλο σημαντικό παράγοντα αποτελούν τα κίνητρα που δίνουν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών (όπως επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές κτλ) για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, τα οποία φυσικά επηρεάζουν άμεσα το ολικό κόστος ιδιοκτησίας του (Total Cost of Ownership), και τα οποία ποικίλουν ανά την Ευρώπη – σε μερικές περιπτώσεις μπορούν να ξεπεράσουν ακόμα και τις €10.000 ανά όχημα.
Η ύπαρξη επαρκούς δημόσιας υποδομής φόρτισης (public charging infrastructure) είναι φυσικά άλλος ένας πολύ σημαντικός παράγοντας. Είναι χαρακτηριστικό το χάσμα στην ΕΕ σήμερα, με το 70% των δημόσιων φορτιστών να συγκεντρώνονται σε μόλις τρεις χώρες, την Ολλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), μόλις 275 είναι τα δημόσια σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη χώρα μας, όταν στην (πολύ μικρότερης έκτασης) Ολλανδία υπάρχουν σχεδόν 67.000.
Ένας ακόμα παράγοντας που επηρεάζει το ρυθμό διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης είναι η ευκολία φόρτισης στο σπίτι. Είναι χαρακτηριστικό πως σε χώρες όπου ο πληθυσμός διαμένει στην πλειονότητα του σε ανεξάρτητες ή ημι-ανεξάρτητες κατοικίες (detached or semi-detached homes), ο ρυθμός διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης είναι αυξημένος σε σχέση με τις χώρες όπου ο πληθυσμός στην πλειονότητα του διαμένει σε πολυκατοικίες όπου η εγκατάσταση εξοπλισμού φόρτισης (πχ wallbox) είναι πιο δύσκολος.
Βλέπουμε λοιπόν πως η αγορά της ηλεκτροκίνησης στην Ευρώπη αναμένεται να είναι μια αγορά «δύο ταχυτήτων» τουλάχιστον για τα επόμενα 8-10 χρόνια, πράγμα το οποίο θα αποτελέσει μία ακόμα πρόκληση για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων οι οποίοι θα κληθούν να ανταποκριθούν με ένα ευρύ και ποικιλόμορφο προϊοντικό μείγμα το οποίο θα πρέπει να καλύπτει αποτελεσματικά τις πολυδιάστατες ανάγκες της Ευρωπαϊκής αγοράς.
