Τα σχολεία μόλις έκλεισαν μετά από μια ακόμα δύσκολη σχολική χρονιά όπου ο μαθητικός πληθυσμός (όπως και όλοι μας) βρέθηκε για ένα μεγάλο διάστημα περιορισμένος στο σπίτι του, στο δικό του καθεστώς «τηλεργασίας», την τηλεκπαίδευση. Είναι λοιπόν λογικό σε κάθε οικογένεια, μικροί και μεγάλοι να περιμένουν πως και πως τις καλοκαιρινές διακοπές και τα ταξίδια που τόσο πολύ μας έχουν λείψει: στο εξοχικό, στους παππούδες στο χωριό ή σε κάποιο άλλο προορισμό. Μήπως όμως ξεκινώντας για ταξίδι με τα παιδιά στο αυτοκίνητο οι γονείς θυμηθούν και κάτι που δεν τους είχε λείψει και τόσο; Φωνές, τσακωμοί με τα άλλα αδέρφια, κλάματα, παιχνίδια που εκτοξεύονται από τα πίσω καθίσματα, είναι μερικές από τις συμπεριφορές των μικρών επιβατών που μπορούν να μετατρέψουν το ταξίδι σε πραγματικό εφιάλτη με συνέπειες στην ασφάλεια όλων… Όπως έδειξε και παλαιότερη πανευρωπαϊκή έρευνα του 2019, περίπου το 63% των γονέων που συμμετείχαν, δηλαδή περισσότεροι από έξι στους δέκα, παραδέχονται ότι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στην οδήγηση όταν τα παιδιά τους στο πίσω κάθισμα κάνουν φασαρία. Μάλιστα ένας στους τρεις γονείς (29%), γνωρίζει ότι τέτοιου είδους καταστάσεις τους κάνουν λιγότερο ασφαλείς πίσω από το τιμόνι[1].
Πριν ξεκινήσουμε να δίνουμε συμβουλές για το πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιου είδους συμπεριφορές σκεφτείτε το εξής: ποιά καλύτερη ευκαιρία θα είχατε για να διδάξετε το παιδί σας τους βασικούς κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής από ότι σε ένα μεγάλο ταξίδι με το οικογενειακό σας αυτοκίνητο; Ο έλεγχος του αυτοκινήτου πριν ξεκινήσουμε, η σωστή φόρτωση αποσκευών, η ζώνη ασφαλείας και το παιδικό κάθισμα, η οδική σήμανση, οι βασικοί κανόνες κυκλοφορίας, τα είδη οχημάτων και τα χαρακτηριστικά τους, είναι μόνο μερικά θέματα που μπορείτε να συζητήσετε με τα παιδιά σας και να τα συνδέσετε με την οδική ασφάλεια. Για παράδειγμα, βλέποντας ένα φορτηγό το οποίο προσπερνάτε στον αυτοκινητόδρομο, μπορεί να ξεκινήσει τη συζήτηση για τις «τυφλές γωνίες», το γεγονός δηλαδή ότι ο οδηγός του φορτηγού δεν μπορεί να έχει άμεση οπτική επαφή σε συγκεκριμένα σημεία περιμετρικά του φορτηγού λόγω της θέσης του στην καμπίνα του οχήματος και του περιορισμένου εύρους των καθρεπτών. Αυτή είναι μια σημαντική πληροφορία που πρέπει να γνωρίζει ένα παιδί όταν αργότερα, σε μεγαλύτερη ηλικία, βρεθεί στο δρόμο ως ποδηλάτης και χρειαστεί να μοιραστεί το δρόμο με τα υπόλοιπα οχήματα. Πέρα από τα θέματα κυκλοφοριακής αγωγής, ας μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι αυτοκινητόδρομοι στη χώρα μας συνδέονται με πολιτιστικές διαδρομές και σημεία άμεσου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (και ευτυχώς στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολλά!) και μπορούν να αποτελέσουν άλλο ένα θέμα συζήτησης και να συνδέσετε στην πράξη τα όσα το παιδί σας έμαθε στο σχολείο. Πέρα από τις γνώσεις που το παιδί θα αποκτήσει κοντά σας πετυχαίνετε και κάτι ακόμα: να κάνετε το παιδί «συνοδηγό» και να το απασχολήσετε καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, να μην βαρεθεί και να περιορίσετε έτσι τις άσχημες συμπεριφορές που αναφέραμε παραπάνω. Μην ξεχνάτε άλλωστε, πως στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδιά συμπεριφέροντα έτσι είτε γιατί βαριούνται είτε για να αποσπάσουν την προσοχή σας (με αρνητικό τρόπο!).
Στο Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» προσπαθούμε να χτίσουμε τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα με παρόμοιο τρόπο, επάνω σε μια ολιστική προσέγγιση για την κυκλοφοριακή αγωγή που προωθεί το τρίγωνο «Σχολείο – Οικογένεια – ΙΟΑΣ», κάνοντας τους γονείς κοινωνούς και ενισχυτές των μηνυμάτων που τα παιδιά λαμβάνουν στο σχολείο. Τα τελευταία 16 χρόνια έχουμε εκπαιδεύσει περισσότερους από 240.000 μαθητές μέσα από τα επιστημονικά τεκμηριωμένα εκπαιδευτικά μας προγράμματα αλλά δεν σταματάμε εδώ. Ενημερώνουμε τους γονείς των μαθητών μέσα από σεμινάρια γονέων σε συνεργασία με τους συλλόγους διδασκόντων και τους συλλόγους γονέων & κηδεμόνων, με ενημερωτικά έντυπα, όπως τον οδηγό για γονείς παιδιών δημοτικού σχολείου, αλλά και με ανάλογες καμπάνιες με θέμα την ευγένεια στο δρόμο.
Φυσικά είναι απόλυτα λογικό κάποια στιγμή τα παιδιά να βαρεθούν, να μην μπορούν να μείνουν περιορισμένα στο αυτοκίνητο και να γκρινιάξουν. Φροντίζουμε λοιπόν να είναι ξεκούραστα και να έχουν κοιμηθεί καλά το προηγούμενο βράδυ (όπως άλλωστε το ίδιο ισχύει και για τους μεγάλους), να κάνουμε συχνές στάσεις (κάθε 2ωρο το αργότερο) και να έχουμε στη διάθεσή τους παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες ώστε τα παιδιά να μείνουν απασχολημένα. Και όταν ξεπεράσουν τα όρια τους, υπενθυμίζουμε πως οι κανόνες και τα όρια ισχύουν και μέσα στο αυτοκίνητο όπως ισχύουν και στο σπίτι. Σταματάμε το αυτοκίνητο στο κοντινότερο ΣΕΑ ή πάρκινγκ και εξηγούμε στο παιδί ότι είναι επικίνδυνο να οδηγεί κάποιος όταν στο αυτοκίνητο υπάρχουν φωνές και κλάματα, γι’ αυτό το λόγω δεν θα συνεχίσουμε αν δεν σταματήσει αυτή η συμπεριφορά. Όταν φτάσουμε στον προορισμό μας και τα πνεύματα θα έχουν ηρεμήσει τότε συζητάμε με ηρεμία πόσο πολύ επικίνδυνο είναι η προσοχή του οδηγού να αποσπάται από φωνές και κλάματα και με ποιόν άλλο καλύτερο τρόπο θα μπορούσε να εκφράσει τη δυσφορία του. Γιατί χωρίς φωνές και φασαρία το ταξίδι γίνεται πιο ευχάριστο και ασφαλέστερο!
[1] https://europe.nissannews.com/en-GB/releases/qashqai-stress-experts
